Cuộc cạnh tranh khập khiễng trên Internet

Thị trường thương mại điện tử ở Việt Nam đang trong giai đoạn tăng trưởng rất nhanh và cùng với đó là sự cạnh tranh rất khốc liệt trên thị trường này. Nhiều trang web thương mại điện tử đã thất bại trong cạnh tranh và phải rút lui khỏi mảnh đất màu mỡ nhưng cũng rất khốc liệt này. Các thương hiệu trong lĩnh vực thương mại điện tử không những phải cạnh tranh với các thương hiệu khác trong cùng ngành mà vấn đề cạnh tranh còn trở nên khốc liệt hơn nhiều khi họ phải cạnh tranh với hàng triệu cá nhân đang bán hàng trên mạng xã hội. Bán hàng trên mạng xã hội rất đơn giản nên bất cứ ai cũng có thể tham gia và có những cá nhân đã thu về hàng trăm triệu mỗi tháng cho mình từ hoạt động bán hàng trên mạng xã hội. Nhiều bài viết nói rằng sự cạnh tranh giữa các thương hiệu lớn trong lĩnh vực thương mại điện tử như: Lazada, TiKi, Sendo...với các cá nhân bán hàng trên mạng xã hội đang trở nên khập khiễng do các thương hiệu lớn thì phải bỏ ra chi phí rất lớn để vận hành hệ thống, thuê nhân lực còn cá nhân bán hàng trên mạng xã hội thì không phải tốn nhiều chi phí nên dẫn tới giá bán của họ rất cạnh tranh. Một quy luật cơ bản trong kinh doanh là mọi ngành kinh doanh sẽ diễn ra theo chiều hướng ngày càng chuyên nghiệp hóa hơn và chỉ có điều này mới khiến cho xã hội trở nên phát triển hơn. Rõ ràng là tính quy luật đang đứng về phía các thương hiệu chuyên nghiệp, bài bản chứ không phải các cá nhân kinh doanh kiểu tự phát. Cách đây khoảng chục năm, điện thoại hầu hết được phân phối qua các cửa hàng điện thoại của các cá nhân tự mở ra để kinh doanh nhưng hiện nay hầu hết thị phần của thị trường bán lẻ điện thoại đang nằm trong tay Thế giới di động. Bản thân thị trường thương mại điện tử ở các nước phát triển đều nằm trong tay các ông lớn như: Amazon của Mỹ, Alibaba của Trung Quốc còn nước ta là một nước đang phát triển nên bản thân ngành thương mại điện tử cũng chỉ đang trong thời gian phát triển và trong tương lai phần lớn ngành này cũng sẽ rơi vào tay các thương hiệu lớn. Điểm mạnh của các cá nhân kinh doanh trên mạng xã hội nằm ở chi phí thì lợi thế của các thương hiệu lớn cũng nằm ở chi phí. Khi quy mô kinh doanh càng lớn thì chi phí trên một đơn vị sản phẩm càng giảm. Vì vậy vấn đề về chi phí sẽ không còn quá lớn khi các thương hiệu lớn chiếm được nhiều thị phần trên thị trường, điều mà các cá nhân kinh doanh sẽ khó mà làm được. Cần lưu ý rằng những mô hình bán đủ mọi thứ như ở trong siêu thị tổng hợp hay các cửa hàng bách hóa tổng hợp sẽ làm giảm hoặc không tận dụng được lợi thế kinh tế theo quy mô. Điều doanh nghiệp cần làm nếu muốn có một quy mô kinh doanh lớn là cần phải xây dựng thương hiệu. Khi thương hiệu trở nên nổi tiếng, nó sẽ trở thành lợi thế cực lớn cho doanh nghiệp trong việc chiếm thị phần bởi phần lớn người tiêu dùng thường ra quyết định mua theo đám đông. Nhưng chuyện gì sẽ xảy ra khi thương hiệu nước ngọt Coca-cola rất nổi tiếng nhưng chẳng có ai muốn uống thứ nước này? Các thương hiệu thương mại điện tử của Việt Nam cũng vậy. Rất nhiều thương hiệu nổi tiếng, ai cũng biết nhưng khách hàng thường lại chỉ vào để tham khảo giá cả mà lại mua của những cá nhân tự kinh doanh trên mạng xã hội. Vấn đề này nằm ở hành vi, thói quen tiêu dùng của người Việt. Muốn thay đổi được thói quen này cần rất nhiều thời gian và phải thay đổi dần dần. Quan trọng là các doanh nghiệp thương mại điện tử cần cho người tiêu dùng nhận thấy sự ưu việt của họ so với các cá nhân kinh doanh trên mạng xã hội như: tính đảm bảo, tin cậy, bảo hành, hậu mãi, thanh toán, giao hàng...Sai lầm rất lớn của các hãng thương mại điện tử là việc bỏ ra hàng triệu đô quảng cáo trong một hai năm đầu để thu hút khách hàng. Và kết quả mang lại là rất nhiều hãng đã rơi vào nợ nần và phải đóng cửa. Quảng cáo chẳng có tác dụng gì khi chưa thay đổi được hành vi của người tiêu dùng. Muốn thay đổi được hành vi của người tiêu dùng thì cần dùng tới những công cụ như: tiếp thị nội dung (content marketing), các bài báo, thậm chí là tận dụng những câu chuyện tiêu cực, lừa đảo khi giao dịch với các cá nhân trên mạng xã hội rồi sau đó nâng cao những lợi ích khi giao dịch với các thương hiệu lớn có uy tín lên.